Vandaag heb ik vrijwel de gehele dag zitten tobben. Dat is
in principe niets voor mij. En toch is het gebeurd. Ik zal het maar eerlijk
zeggen, het heeft met mijn dochter en schoonzoon te maken. Gisteravond ver na
tienen belde mijn dochter om advies te vragen of ze wel of niet iets op
facebook zou plaatsen. Na veel wikken en wegen heeft zij besloten niet datgene
te plaatsen dat ze had voorbereid, maar iets dat neutraler is of misschien toch
maar niets. Ik heb er de hele dag over gedaan om uit te vinden waarom ze wel of
niet iets zou kunnen plaatsen waarmee ze sommige mensen voor de schenen zou
schoppen, en zo ja welke, consequenties voor haar en of haar vriend dat dan zou
kunnen hebben. Hoe langer ik erover nadenk, hoe meer ik mij afvraag in wat voor
een wereld we nu eigenlijk leven. Het onderwerp van haar facebookpost: een
optreden van haar vriend in Oranje, u weet wel dat dorp waar zo veel
asielzoekers zitten, en vooral wat dat met hem gedaan heeft. Ik ga er verder
niet op in, want dat is haar afweging, maar de bredere context is hot topic op
alle social media: de vluchtelingencrisis.
Moeten we ons allemaal niet afvragen wat we wel of niet op
facebook plaatsen? Moeten we niet allemaal nadenken of datgene wat we
publiceren niet kwetsend kan zijn voor de een of de andere bevolkingsgroep? En
moeten we niet met name voorzichtig zijn met het oproepen van emoties die niet
controleerbaar zijn? Of moeten we wel alles maar kunnen roepen? Moeten we op
facebook kunnen zeggen dat iemand beter naar de nieuwsberichten moet luisteren?
Moeten we kunnen dreigen met de meest vreselijk aandoeningen en zelfs de dood? Moeten
we menselijk zijn en de vluchtelingen een fijne middag bezorgen of moeten we de
vluchtende medemens met een gammel bootje weer terugsturen naar Noord-Afrika? Moeten
we de bedoelingen van asielzoekers kennen (of nog erger: veroordelen) zonder
dat we een van hen persoonlijk gesproken hebben? U merkt het, ik stel veel
vragen. Dat doe ik niet om u in verwarring te brengen, dat doe ik omdat ik de
antwoorden niet weet. Ik heb de wijsheid niet in pacht en ik kan en mag niet
beschikken over het lot van één mens of van een groep medemensen. Medemenselijkheid
is voor mij het sleutelwoord.
Wanneer mijn dochter moet nadenken of ze wel of geen post
plaatst waarin dit onderwerp besproken wordt, vraag ik mij af of er iets
fundamenteel mis is met Nederland. Wij vertrouwen niet meer op onze vrijheid
van meningsuiting, wij zijn bang voor de reacties van anderen. En dat komt niet
uit de lucht vallen; heel facebook staat vol ongenuanceerde, kwetsende en
dreigende taal. Ik heb dit weekend nog een kennis ‘ontvriend’. Niet omdat hij
een andere mening heeft dan ik, daar kan ik prima tegen. Maar als iemand
meerdere malen op vrij respectloze wijze zijn mening ventileert en mij daarmee indirect
typeert als (ik citeer) een moraliteitsridder die niet verder kijkt dan zijn
neus lang is en waarvan hij braakneigingen krijgt, dan geloof ik niet dat hij
het erg vindt dat hij uit mijn vriendenlijst is geschrapt.
Ach, zo gaan de dingen nu eenmaal.
PS, moet ik de mogelijkheid om te reageren nu uitzetten?
Tot later.
